Zakład karny to miejsce, w którym osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądu odbywają karę pozbawienia wolności. Polskie prawo penitencjarne wyróżnia 4 rodzaje zakładów karnych, które różnią się stopniem zabezpieczenia i izolacji.

O tym, do jakiego zakładu karnego trafi skazany, decyduje komisja penitencjarna. Do jej zadań należy także określenie, w jakim systemie ma być odbywana kara.

W Polsce istnieją 4 rodzaje zakładów karnych. Wśród nich wyróżnia się zakłady karne dla:

  • młodocianych,
  • odbywających karę po raz pierwszy,
  • recydywistów penitencjarnych,
  • odbywających karę aresztu wojskowego.

Pierwszy z wyróżnionych zakładów karnych – dla młodocianych – jest przeznaczony dla skazanych, którzy nie ukończyli 21. roku życia. Jednak w szczególnych przypadkach dopuszcza się także odbywanie tam kary przez osoby starsze. Osadzony, wyróżniający się dobrą postawą i za swoją zgodą, może odbywać karę w zakładzie karnym dla młodocianych, korzystając wówczas z takich samych uprawnień jak oni. Z kolei ci więźniowie, którym pozostało co najmniej 6 miesięcy do końca kary, nabywają prawo do ubiegania się o warunkowe zwolnienie.

W zakładzie karnym dla odbywających karę po raz pierwszy osadza się osoby odbywające zastępczą karę pozbawienia wolności, ale orzeczoną w tej samej sprawie.

W trzecim z wymienionych rodzajów, zakładzie dla recydywistów penitencjarnych, karę pozbawienia wolności odbywają osoby dorosłe skazane za umyślne przestępstwo, które wcześniej odbywały już taką karę. Niekiedy zdarza się, że ze względów resocjalizacyjnych, osoby takie są jednak kierowane do zakładów karnych dla osób odbywających karę po raz pierwszy.

Każdy z wyżej wymienionych zakładów może różnić się stopniem zabezpieczenia i izolacji więźniów. W Polsce, zakłady karne mogą być zorganizowane jako:

  • zakład karny zamknięty,
  • zakład karny półotwarty,
  • zakład karny otwarty.

W zakładzie karnym typu zamkniętego, cele mieszkalne mogą być otwarte w porze dziennej na ściśle określonych zasadach. Dopuszcza się zatrudnienie skazanych poza terenem zakładu karnego, jednak odbywa się to w pełnym systemie konwojowania. Wszelkie zajęcia dodatkowe, takie jak zajęcia sportowe czy nauczanie, mogą odbywać się tylko i wyłącznie na terenie więzienia. Skazani mogą korzystać z własnej bielizny i obuwia, jednak o odzieży decyduje dyrektor zakładu. Każdemu osadzonemu, za zgodą dyrektora, przysługują dwa widzenia w miesiącu. Każde z nich odbywa się jednak pod nadzorem administracji, podobnie jak każda odbyta rozmowa telefoniczna.

Skazany odbywający karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym typu półotwartego, może zostać zatrudniony oraz uczestniczyć w zajęciach dodatkowych poza zakładem w systemie zmniejszonego konwojowania, a w określonych przypadkach nawet bez niego. Więźniowie mogą korzystać z własnej odzieży, a po zakładzie karnym poruszają się w ustalonym porządku. Osadzeni mogą liczyć na przepustkę w wymiarze maksymalnie 14 dni w roku, jednak nie częściej niż raz na dwa miesiące. Rozmowy w trakcie widzenia w zakładzie półotwartym, korespondencja, a także rozmowy telefoniczne mogą podlegać kontroli.

Ostatnim typem zakładu wyróżnionym przez polskie prawo penitencjarne jest zakład karny typu otwartego. Czym wyróżnia się on na tle poprzedników? Przede wszystkim tym, że osadzeni są zatrudniani poza terenem zakładu, mogą uczestniczyć w szkoleniach i zajęciach bez konwojenta. Skazany odbywający karę w zakładzie otwartym ma prawo do nieograniczonej liczby widzeń, a wszystkie rozmowy i korespondencje nie podlegają kontroli ani cenzurze.

Anna Rychlewicz

UDOSTĘPNIJ SOCIAL MEDIACH:

Komentarze

[fbcomments]