22 maja obchodzimy Dzień Praw Zwierząt. Dzień ten został ustanowiony przez Klub Gaja dla upamiętnienia uchwalenia ustawy o ochronie zwierząt

Art. 1 ustawy o ochronie praw zwierząt mówi: „Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę”.

Ustawa o Ochronie Zwierząt (1997 r.) była pierwszym takim aktem prawnym w Polsce, który regulował postępowanie człowieka ze zwierzętami domowymi, gospodarskimi, wykorzystywanymi do celów rozrywkowych, do badań laboratoryjnych, utrzymywanymi w ogrodach zoologicznych oraz wolno żyjącymi. Przyjęcie ustawy poprzedziła największa w Polsce kampania na rzecz praw zwierząt.

Od 19 kwietnia 2018 r. obowiązują znowelizowane przepisy ustawy o ochronie zwierząt.

Mają one zapobiec znęcaniu się nad zwierzętami oraz ich bestialskiemu uśmiercaniu. Ustawa przede wszystkim zwiększyła kary za nieuzasadnione ustawowo zabijanie zwierząt i za znęcanie się nad nimi z dwóch do trzech lat pozbawienia wolności. Jeśli czyny te dokonywane są ze szczególnym okrucieństwem, maksymalny wymiar kary wynosi wtedy 5 lat pozbawienia wolności. Nowością jest obowiązek orzekania przez sąd nawiązki dla sprawcy, który popełnił czyny zabronione związane ze znęcaniem się nad zwierzętami. Jej wysokość wynosić może od 1000 zł do nawet 100.000 zł. Orzeczona kwota będzie musiała zostać przekazana na cel związany z ochroną zwierząt. Przed nowelizacją orzekanie nawiązki nie było obowiązkowe.

Wraz z wejściem w życie nowelizacji zmieniły się także zasady dotyczące zakazy wykonywania zawodów związanych z kontaktem ze zwierzętami. Orzeczenie takiego zakazu w dalszym ciągu nie będzie obowiązkowe w przypadku podstawowych typów czynów karalnych popełnionych na zwierzętach. Obligatoryjnie zakaz ten trzeba będzie orzec w przypadku czynów dokonanych ze szczególnym okrucieństwem. Może on być jednak stosowany tylko w sytuacji, gdy czyn popełniono w związku z wykonywaniem danego zawodu.

Podobne zmiany odnoszą się również do kwestii zakazu posiadania zwierząt. Fakultatywne pozostanie orzeczenie takiego zakazu przy podstawowym typie czynów karalnych popełnianych na zwierzętach. Będzie on natomiast obligatoryjny w przypadku znęcania się ze szczególnym okrucieństwem. Dodatkowo, przepisy przewidują orzeczenie zakazu posiadania zwierząt w przypadku warunkowego umorzenia postępowania.

Zgodnie z przeprowadzoną nowelizacją, wydłużony został czas odnoszący się do orzekania zakazu posiadania zwierząt i zakazu wykonywania zawodów, które są związane z wykorzystaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie.

Do tej pory ten środek karny mógł być wymierzany na maksymalnie 10 lat. Od 19 kwietnia 2018 r. jest to 15 lat. Co więcej, nowelizacja wprowadziła karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat za nieprzestrzeganie niniejszych zakazów.

MF