ARCHIWALNE WYDANIE

3/2010 (283)

SPIS TREŚCI

Od redakcji

Rozmowa „Detektywa” z majorem Dariuszem Aleksandrowiczem, rzecznikiem prasowym Biura Ochrony Rządu. Paweł Szlachetko – Od kiedy możemy mówić o istnieniu w Polsce nowoczesnych struktur nakierowanych na ochronę najważniejszych osób w państwie? Major Dariusz Aleksandrowicz – Z chwilą odzyskania niepodległości w 1918 roku dostrzeżono konieczność zapewnienia bezpieczeństwa osobom zajmującym najwyższe stanowiska w nowo utworzonej administracji. Jednym z efektów niestabilnej sytuacji politycznej, jak też przeżywanych wówczas trudności gospodarczych, był zamach na pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Gabriela Narutowicza. Dokonał go malarz Eligiusz Niewiadomski, 16 grudnia 1922 roku, w salach warszawskiej „Zachęty”. Z ówczesnych raportów śledczych jasno wynikało, że zbrodni można byłoby uniknąć, gdyby odpowiednie służby odpowiedzialne za ochronę głowy państwa właściwie wykonywały nałożone na siebie obowiązki. W końcowych wnioskach stwierdzono, że: … Dotychczasowa organizacja służb ochronnych, niekiedy doraźnie organizowanych na potrzeby określonych uroczystości państwowych, nie spełnia właściwych wymogów i pokładanych w niej nadziei zapewnienia nietykalności, ochrony życia i zdrowia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W efekcie, 12 czerwca 1924 roku, Minister Spraw Wewnętrznych Zygmunt Hübner powołał ówczesne Biuro Ochrony Rządu, zwane wówczas Brygadą Ochronną. Jej zadaniem było zapewnienie bezpieczeństwa głowie państwa. W strukturze nowo powstałej służby wydzielono Oddział Zamkowy, zabezpieczający stałą siedzibę Prezydenta. Brygada Ochronna działała na podstawie „Instrukcji o prowadzeniu służby ochronnej”, wydanej 29 lipca 1924 roku. W dokumencie wyraźnie wskazano na cztery stopnie zabezpieczenia, które winny być stosowane wobec głowy państwa, prezydentów obcych państw i najważniejszych dygnitarzy polskich. Między innymi wiele uwagi poświęcono paragrafom kładącym nacisk na prawidłowe zabezpieczenia tras kolejowych, mostów i stacji oraz zasad zapewnienia ochrony osobistej. Szczegółowego podziału zadań dokonał dopiero Minister Spraw Wewnętrznych Marian Zyndram- -Kościałkowski, wydając 19 grudnia 1934 roku „Instrukcję Ochronną”, której druga część nosiła tytuł „Ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej”. Istotą dokumentu było wytyczenie zadań i podział kompetencji służb odpowiedzialnych za zapewnienie maksimum bezpieczeństwa Prezydentowi RP.

Paweł Szlachetko